به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در استان کردستان، حجت الاسلام حکمت حکیمی فر، مدیر مدرسه علمیه امام صادق (ع) بیجار، در یادداشتی به تبیین حماسه نهم دی ماه و... پرداخته است.
از پیامدهای مبارک بصیرت، بلوغ سیاسی است. بلوغ سیاسی یعنی ایستایی معقولانه بر ارزش‌های انقلاب و نظام اسلامی و دغدغه‌مندی نسبت به تحقق آرمان‌های بلند آن.
وقوع انقلاب اسلامی و مانایی چهل و دو ساله آن، نماد بلوغ سیاسی ملی است؛ به‌ویژه این که عدد چهل، موقف سنی بلوغ عقلانیت و حکمت در انسان است. یکی از اقتضائات بلوغ سیاسی، همکاری و هم‌افزایی جبهه انقلاب است.
برخی از ویژگی‌های بلوغ سیاسی
در هر جامعه‌ای بلوغ و طفولیت سیاسی با هم وجود دارند و جامعه‌ای متصف به صفت بلوغ می‌شود که بیشترین ویژگی‌های بلوغ را داشته باشد و نیز خصائص طفولیت سیاسی کمترین رنگ را در آن جامعه داشته باشد و بالعکس.
برخی از ویژگی‌های طفولیت و بلوغ سیاسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بصیرت و آگاهی
محور نخست در بلوغ سیاسی، آگاهی مردم است. با افزایش آگاهی مردم بتدریج بسترهای لازم برای رشد بلوغ سیاسی در جامعه فراهم می‌شود. در این کشور روزگاری بر مردم رفت که شاه قبلی به شاه بعدی چنین وصیت می‌کرد: «اگر می‌خواهی در ایران به راحتی سلطنت کنی، سعی کن که مردم گرسنه وبی‌سواد باشند.» (وصیت آقامحمدخان قاجار به فتحعلی شاه قاجار) در حالیکه به تصریح و تأکیدات امامین انقلاب، بصیرت و آگاهی مردم ایران، از عوامل اصلی حدوث و بقاء انقلاب و نظام اسلامی است.
جامعه بالغ بدون گذر از طفولیت، به بلوغ نمی‌رسد و به همین‌دلیل وجوه تمیز بین طفولیت سیاسی و بلوغ سیاسی را می فهمد و به نوعی خود آگاهی رسیده است. این جامعه به تحلیل و تبیین می‌پردازد و ابعاد مختلف آن‌را بررسی‌کند. جامعه بالغ هر روز اطلاعات خویش را تازه می‌کند و این یکی از مهم‌ترین راهکارهای حفظ و ارتقاء بلوغ سیاسی است.
از طرفی عدم توجه و اهتمام به تقویت سطح آگاهی‌ها و مقوله بصیرت‌بخشی برای جامعه خطرناک است، چراکه طفولیت جزء خاطره همه جوامع است، و مرز جامعه بالغ با جامعه نابالغ بسیار شکننده است، هم‌چنین جوامع مانند افراد براحتی به دوران کودکی خویش ارجاع می‌شوند و پس از این ارجاع است که احساس بیهودگی، ناراحتی و مطرودشدگی پیدا می‌کنند.
حافظه تاریخی
در جوامع نابالغ، حافظه تاریخی و خودآگاهی تاریخی به‌شدت ضعیف است، به همین لحاظ این جوامع، واکنش‌هایی ناپخته، ناشیانه، خام و کودکانه به رخدادها و رویدادها نشان می‌دهد. ملتی که تاریخ خود را نداند محکوم به تکرار آن است. جوامع نابالغ در سیر حوادث و رویدادها و به‌دلیل سختی‌هایی که امروزه از جنبه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی متحمل می‌شوند، سختی‌ها و مشقت‌هایی که دیروز با آن دست‌وپنجه نرم می‌کردند و به‌مراتب بدتر از وضعیت امروز بود را به فراموشی بسپارند و خواهان بازگشت به گذشته شوند.
نبود این دو مؤلفه مهم بلوغ سیاسی یعنی «بصیرت و آگاهی» و «حافظه تاریخی»، باعث بروز ویژگی دیگر حالت صباوت در جامعه بلوغ نیافته می‌شود و آن، عارضه جهل مرکب و سراب دانایی است. جامعه نابالغ در عین حال که جاهل است، نسبت به جهل خویش نیز اطلاع و باور نداشته و دانایی را همچون سرابی در مقابل چشمان خویش دارد.
استقلال و مردم‌سالاری حقیقی
جامعه نابالغ همچون کودکی رشدنیافته، همیشه محتاج آقا بالا سر است و از همین رو نظام‌های سلطنتی و ریاست جمهوری‌های مادام‌العمر دیکتاتورمآب عمدتا در جوامع نابالغ نُضج می‌یابد و به هیچ عنوان مردم‌سالاری واقعی در آن‌ها تحقق حقیقی و عینی نمی‌یابد. رفاه پوشالی حاکم در بخشی از این جوامع نابالغ نیز با این رویکرد است که به جامعه طفل اگر چیزی می‌دهند برای حرف شنوی‌اش می‌دهند نه برای هوشمندی اش. به خلاف حالت بلوغ، که انسان‌ها در این مقطع از خودآگاهی، قدرت تشخیص و هویت شخصیتی برخوردارند و پدیده آقابالاسری را برنمی تابند.
مطالعه تاریخ معاصر ایران گویای وجود روند بلوغ‌یابی سیاسی ملت ایران است. از صد و پنجاه سال قبل از پیروزی انقلاب و در تاریخ ۲۲ بهمن ۱۲۰۷ که مردم به فتوای مجتهد وقت میرزا مسیح مجتهد، گریبایدوف روسی را که به حیثیت و ملیت مردم اهانت می‌نمود، کشتند و بعد از آن به فتوای میرزای شیرازی نهضت تحریم تنباکو را انجام دادند و در ادامه در نهضت مشروطه علیه استبداد داخلی و استعمار خارجی قیام نمودند تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷، و در حوادث انقلاب در دهه‌های شصت، هفتاد، هشتاد و نود مانند حماسه نُهُم دی، به‌خوبی می‌توان سیر تکامل و تعالی بلوغ سیاسی را مشاهده کرد.
این بلوغ تا آن‌جایی تعالی خواهد یافت که رهبر حکیم انقلاب از سر امید واثق در بیانیه گام دوم خطاب به جوانان‌نویسند: «دهه‌های آینده دهه‌های شما است و شمایید که باید کارآزموده و پُرانگیزه از انقلاب خود حراست کنید و آن‌را هرچه بیشتر به آرمان بزرگش که ایجاد تمدّن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی (ارواحنافداه) است، نزدیک کنید.»
محاسبه صحیح و عقلانی
در جامعه نابالغ عمدتا براساس احساسات تصمیم‌گیری می‌شود، برخلاف بالغ که تصمیم گیری‌های آن براساس تفکر، ایمان و قول و قرار است. جوامع نابالغ، به‌دبنال آرامش فوری هستند ولی جامعه بالغ با رویکرد دست‌یابی به آرامش پایدار، فراگیر و درون‌جوش، در وجه اجتماعی و سیاسی خویش پیش‌بینی می‌کند، برنامه دارد، در مشکلات به دنبال راه حل می‌گردد و راه حل می‌دهد، به سود آنی نمی‌اندیشد، کار معقول را تأیید می‌کند، سرخورده نمی‌شود، اعتماد به نفس دارد
جامعه بلوغ یافته برای تأمین منافع و حفظ موجودیت و هویت خود، محاسبات دقیق و منطقی از حدّ و اندازه واقعی تهدیدها و هم چنین ظرفیت‌ها و استعدادهای واقعی کشور دارد و محاسبات عقلانی موجب می‌شود این جامعه با طمأنینه و آرامش، مشغول کارهای اساسی باشد.
هم چنین به‌دلیل همین محاسبه صحیح و عقلانی، این جامعه، جامعه‌ای شجاع است. در جامعه‌ای که از بلوغ سیاسی مطلوب بهره‌مند است، بعضی نمی‌توانند اسم عقلانیت و عقل را بیاورند اما منظورشان ترس، انفعال و فرار از مقابل دشمن باشد، چرا که فرار کردن و ترسیدن، با عقلانیت و محاسبه صحیح مفهوما و مصداقا بیگانه است و «ترسوها حق ندارند اسم عقلانیت را بیاورند».
وحدت و انسجام
در جامعه بالغ امکان رابطه آرام میان افراد از همه نوع و مسلک وجود دارد و لذا افراد استعداد سخن گفتن خود را از دست نمی‌دهند، در این جامعه بنابر هتاکی و تهدید نیست و افراد، کج خلق و بی‌اعتنا و نافرمان نیستند. بلوغ سیاسی اقتضا می‌کند اگر اختلاف نظری میان قوا وجود دارد به همکاری در جهت محو دو دستگی‌ها و چند دستگی‌ها تبدیل شود.
از طرفی مهم‌ترین مصادیق تقوای سیاسی، اجتناب از بزرگ‌نمایی اختلاف نظرها است، چرا که این بزرگ‌نمایی و برجسته‌سازی، ترفند دشمن بوده و باعث وارد آمدن لطمات جبران ناپذیری به مردم، جامعه و نظام می‌شود. جبهه انقلاب وقتی بلوغ سیاسی خود را نشان می‌دهد که هم‌گرا شوند؛ همان‌طور که رهبر معظم انقلاب بارها و در طول سال‌های متمادی توصیه اکید داشته‌اند که شعله‌های اختلاف را خاموش کنید.
همه باید بدانیم هزینه تحمل یکدیگر به مراتب، کمتر از هزینه‌های سنگین نزاع و ختلاف است، ازاین‌رو ضمن پذیرش اصل وجود گوناگونی و تفاوت سلائق، باید رویدادها را به درستی یعنی در جهت تأمین منافع ملی ـ و نه منافع شخصی و حزبی ـ تحلیل نماییم و برای تحقق سریع‌تر آرمان‌های مقدس انقلاب اسلامی، روند فرصت‌سوزی‌ها را به فرصت‌سازی، مجال‌آفرینی و خلق ظرفیت تبدیل نماییم.
از نشانه‌های بلوغ سیاسی فهم این نکته است که اساسا سیاست‌ورزی انقلابی، یعنی هنر کار با همه سلایق در تشکیلات مبارک جبهه انقلاب؛ و هرکس این هنر را ندارد باید هرچه زودتر با این از عرصه خطیر و حساس کناره بگیرد.
نظر شما